عیب یابی و تعمیرات انواع پنکه سقفی
پنکه ها بطور کل جهت خنک کردن و جابجایی هوای داخل اتاق استفاده میشوند.پنکه های سقفی بدلیل ثابت بودن در یک مکان و در معرض گرد و غبار و رطوبت بودن در تمامی ماه های سال نیاز به تمیز کردن و مراقبت بیشتر و چک کردن اجزا و قطعات آن دارد .گاهی اوقات به دلایل مختلف عیوبی در کارکرد پنکه بروز می کند که میتوان به سادگی آن را برطرف کرد.البته همیشه قبل از هر گونه اقدام در جهت تعمیر پنکه ها حتما به توصیه های ایمنی توجه فرمایید.
در ادامه با عیوبی که بیشتر احتمال رخ دادن آنها وجود دارد و روش برطرف کردن این عیوب آشنا خواهیم شد.
عیب شماره ۱ : پنکه سقفی روشن نمی شود.
علّت شماره ۱: برق مدار الکتریکی قطع است و به موتور پنکه ولتاژ مورد نیاز نمی رسد.
رفع عیب: با رعایت نکات ایمنی کامل ، ولتاژ را در سیم های اصلی موتور با استفاده از ولت متر ولتاژ درون مدار را اندازه گرفته و اگر دستگاه ، ولتاژی را نشان نداد به جستجوی علّت قطع جریان فاز یا نول در مدار باشید تا با رفع مشکل ، پنکه سقفی همانند گذشته به کار خود ادامه دهد.
علّت شماره ۲: کلید پنکه سقفی خراب شده است.
رفع عیب: در مدار الکتریکی پنکه و کلید ، جریان فاز پس از عبور از کلید به موتور می رسد و اگر به دلایلی در انتقال جریان فاز از کانکتور ورودی کلید مشکلی به وجود آید ، به دلیل آنکه به موتور ولتاژ برقی نمی رسد ، از حرکت خواهد ایستاد. پس از باز کردن درب کلید ، به جستجوی عیب و رفع آن بپردازید.
علّت شماره ۳: موتور کاملا سوخته است.
رفع عیب: در صورت سوختن کامل موتور ، اکثر پیچک ها قطع می شوند و در صورت رسیدن ولتاژ به موتور ، به هیچ وجه میدان مغناطیسی جهت حرکت روتور به وجود نخواهد آمد. جهت تجدید سیم پیچی پنکه سقفی می بایست به یک موتور پیچ مجرب مراجعه کنید.
عیب شماره ۲: با روشن شدن پنکه سقفی ، فیوز برق منزل را قطع می کند به اصطلاح کنتور برق می پرد.
علّت شماره ۱: مدار جریان برق اشتباه بسته شده است.
رفع عیب: اگر مدار الکتریکی را به تازگی کامل نموده اید ، یکبار دیگر همه جزئیات را بررسی کنید و در صورت پی بردن به اشتباه ، سریع به رفع عیب بپردازید.
علّت شماره ۲: خازن دستگاه دچار مشکل شده است و معیوب می باشد.
رفع عیب: در صورت خرابی دی الکتریک (عایق بین صفحات خازن) ، خازن جریان بسیار زیادی را از شبکه خواهد کشید و دریافت این جریان اضافی که در واقع چیزی در حدود جریان اتصال کوتاه است منجر به تحریک فیوز و قطع برق منزل خواهد شد. می توانید پس از تشخیص عیب در خازن نسبت به تعویض آن اقدام نمایید.
علّت شماره ۳: موتور بطور کامل سوخته است.
رفع عیب: در صورت اتصال سیم پیچهای موتور به یکدیگر ، جریان دریافتی موتور چیزی در حدود جریان اتصال کوتاه خواهد بود. البته لازم است ذکر شود که قبل از مشاهده عیب فوق ، موتور علایمی چون کاهش سرعت (حتی در حالت ۱) ، داغ شدن و ایجاد صدای خشن در حال کار را از خود بروز می دهد و در صورت ادامه کار ، عیب ۱ به وجود می آید. جهت رفع عیب لازم است موتور را به یک تعمیرکار مجرب بسپارید تا تجدید سیم پیچی شود.
عیب شماره ۳: صدای پنکه در حین کار زیاد است.
علّت شماره ۱: مشکل از نوع مکانیکی است.
رفع عیب: اگر صدا ، از نوع سایش آهن است و یا صدای صوت خاصّی از موتور پنکه شنیده می شود و با خاموش شدن پنکه این صدا به تدریج کاهش می یابد ، به طور قطع مشکل مکانیکی و از ناحیه بلبرینگ هاست که باید آنها را با نوع مشابه تعویض کنید. بر روی پوسته خارجی بلبرینگ اعداد و حروفی نوشته می شود که در واقع مشخصات آن است و به هنگام خرید ذکر آنها الزامی است.
علّت شماره ۲: عیب از موتور است.
رفع عیب: اگر بلافاصله پس از قطع برق پنکه ، صدا نیز قطع شود ، عیب پنکه از نوع الکتریکی است. در واقع اتصال کلافهای موتور میدانهای مغناطیسی متعددی را در مقابل یکدیگر به وجود می آورد ، که درگیری میدانهای مذکور صدای مورد نظر را به وجود خواهد آورد و چون به محض قطع برق ، صدا متوقف می شود ، عیب از نوع الکتریکی بوده و موتور باید تجدید سیم پیچی شود.
عیب شماره ۴: پنکه با قرار گرفتن کلید در یکی از حالات خود کار می کند ولی در سایر شماره ها کار نمیکند .
رفع عیب: از آنجا که تمام پیچکهای داخل کلید با یکدیگر بصورت سری قرار گرفته اند یا یکی از پیچکها قطع شده که علّت اصلی قطع جریان برق در سایر حالت های کلید است و یا تمامی پیچکها سوخته اند که در این حالت باید کلید پنکه تعویض شود.
عیب شماره ۵: موتور پنکه سریع داغ می شود و به سرعت لازم نمی رسد.
علّت شماره ۱: بلبرینگها خراب شده اند.
رفع عیب: در صورت خرابی بلبرینگها ، علاوه بر آنکه پنکه سرعت لازم را نخواهد داشت از موتور صدای ناهنجاری به گوش رسیده و اصطکاک زیاد داخل بلبرینگها ، موجب افزایش حرارت موتور می شود. در صورت سالم بودن سیم کشی پنکه ، تعویض بلبرینگها این عیب را به طور کامل برطرف می سازد.
علّت شماره ۲: موتور نیم سوز شده است.
رفع عیب: بروز اتصال حلقه و کلاف در سیم بندی موتور ، علاوه بر آنکه میدان اصلی را تضعیف می کند و پنکه سرعت لازم را نمی یابد ، موجب کاهش مقاومت سیم پیچها و در نتیجه عبور جریان اضافی از پنکه خواهد شد عبور جریان مذکور حرارت موتور را شدیداً افزایش داده و موجب سوختن سایر پیچکهای سالم می شود. موتور مورد نظر باید تجدید سیم پیچی شود.
عیب شماره ۶: با حرکت کلید و در واقع رسیدن ولتاژ به موتور ، صدای وزوز شنیده می شود اما پنکه حرکت نمی کند.
علّت شماره ۱: موتور در حالت گریپاژ است و به اصطلاح میگویند جام کرده است.
رفع عیب: گریپاژ به عدم توانایی حرکت دو شیئ متحرک بروی یکدیگر گفته می شود. در موتور پنکه فرسایش شدید بلبرینگ ها می تواند زمینه را برای بروز گریپاژ فراهم آورد. ابتدا سعی کنید با وارد آوردن نیرو ، پروانه ها را بچرخانید. اگر در مقابل خود مقاومتی را احساس کردید و یا اصلا پنکه حرکت نکرد ، حدس شما کاملا درست است و باید بلبرینگ را تعویض کنید.
علّت شماره ۲: خازن خراب شده است.
رفع عیب: زمانی که خازن خراب شده باشد مانع از ایجاد گشتاور لازم شده و این مشکل بالاخص در زمان شروع و آغاز به کار پنکه نمود بیشتری خواهد داشت. البته می توان با یک تست ساده به قطعی بودن عیب در خازن پی برد. اگر پس از حرکت کلید و به محض شنیدن صدا ، با وارد کردن نیروی کمکی (چرخاندن پره های پنکه سقفی) موتور به راه افتاد یکی از علل بروز عیب می تواند خرابی خازن باشد.
علّت شماره ۳: یکی از سیم پیچهای اصلی یا کمکی قطع شده است.
رفع عیب: اگر در بررسی خازن (علّت شماره ۲) ، عیب خاصی مشاهده نشد ، بدون شک یا سیم پیچ اصلی و یا کمکی از مدار جدا شده اند که باید اتصالات بررسی و در نهایت موتور تجدید سیم پیچی شود.
علّت شماره ۴: موتور نیم سوز اشده ست.
رفع عیب: بر اثر اتصال کلافهای سیم پیچی درون موتور با یکدیگر (اتصال حلقه) و با کلافهای مجاور (اتصال کلاف) ، میدان مغناطیسی مورد نیاز جهت چرخش پنکه تضعیف شده و این مشکل بروز می کند. برای رفع عیب کافی است که موتور تجدید سیم پیچی شود.